78. Phần 2: Preah Vihear – Những năm tháng huyền thoại

 

NGÃ BA BIÊN GIỚI TRẬN ĐẦU TIÊN.

Những ngày cuối mùa mưa năm 1981…thỉnh thoảng vẫn còn những cơn mưa cuối mùa. BTM sư đoàn họp và quyết định tung trinh sát hoạt đông tại ngả ba biên giới Căm – Thái – Lào. Khu vực này vẫn thuộc huyện Choamkhsant tỉnh Preah Vihear. Do vị trí công tác thời đó, tôi cũng không biết gì nhiều hơn khi TMT sư đoàn 307 Trung tá Hoàng Cường giao nhiệm vụ. Ông chỉ gọi lên và yêu cầu báo cáo tình hình của đơn vị hiện tại, những khó khăn và kiến nghị của đơn vị. Khi đã có mặt trưởng ban Trinh sát sư đoàn, cùng hai anh trợ lý của BTM Thủ trưởng mới giao nhiệm vụ:

Trinh sát và kiểm tra tình hình của địch tại khu vực ngả ba biên. Theo tin tức ta nhận được, thì địch đang hoạt động mạnh tại khu vực này. Theo nhận định của ta, thì lực lượng địch có khoảng vài trăm tên gồm nhiều phe phái. Chúng đang có ý định biến nơi đây thành căn cứ lớn của chúng. (Sau này tôi mới biết là MT579 có tung một toán trinh sát của Qk hoạt động tại khu vực này, việc trinh sát bị lộ, và ta phải dùng trực thăng để giải cứu cho số anh em này trên lãnh thổ của nước bạn Lào).

Sau khi giao nhiệm vụ và giải quyết các khó khăn cũng như những đề nghị của đơn vị. TMT sư đoàn giao tấm bản đồ khu vực, trên đó đã đánh dấu các vị trí mà ta cần trinh sát, cũng như nắm tình hình của địch.

Từ F bộ, gần 30 anh em chúng tôi được xe của F chở về huyện Choamkhsant để tập kết. Chúng tôi ở gần một đơn vị pháo của E576 và xuất phát ở đây.

Lịch trình: Vị trí tập kết – theo hướng Đông – Đông bắc – Phum Stung Trapeang Klon giáp với biên giới Lào – Đóng chốt tại vị trí này.

Mất gần hai ngày đường, vuợt qua những con suối cuối mùa mưa chảy như thác. Chúng tôi đến vị trí chếm lĩnh vào cuối ngày thứ hai. Khu này rừng rất dày và bình độ đa số là thoải ít dốc. Trên bản đồ là phum, nhưng thực chất là hoang. Phum này dân không ở từ trước năm 1975, vì nhà cửa hầu như bị sụp và chỉ còn lại những nền nhà. Cây cối đã mọc tràn lên cả nền nhà. Theo nhiệm vụ được giao, thì từ đây chúng tôi sẽ hoạt động về các bình độ ở hướng tây, và về hướng bắc. Thung lũng là điểm rơi của biên giới ba nước.

Rừng hoang vu rậm rạp …những cơn mưa cuối mùa còn ập về bất chợt. Ban đêm anh em tản ra từng toán nhỏ, chui vào các hốc đá gần nhau để tránh mưa và ngủ.

Ngày đầu tiên chúng tôi ở lại nghe động tĩnh chứ không hoạt đông. Phía trước mặt là những điểm cao có lẽ từ 500 trở lên điệp trùng trong khói mờ sương.

Ngày thứ hai, anh em ở lại vị trí hơn một nửa lực lượng, để giữ vị trí và theo dõi xung quanh nơi ở. Còn lại chỉ hơn 10 ngưòi bắt đầu thực hiện nhiệm vụ trong phạm vi 5km trở lại. Tất cả chỉ là cảnh hoang sơ nguyên thuỷ của rừng.

Bằng thông tin vô tuyến trong ca làm việc đêm của ngày thứ nhất, chúng tôi báo cáo tình hình không có gì khả nghi ở khu vực này, và xin ý kiến ở nhà là thay đổi hướng trinh sát.

Sáng hôm sau tới ca làm việc BTM đề nghị mở hướng mới, sâu hơn vào đất Thái chừng hơn km. Có khả năng chúng dựa vào các điểm cao dọc biên giới chứ không nằm ở thung lũng.

Đội hình phải di chuyển về địa điểm mới theo hướng chỉ đạo của sư đoàn. Phải mất gần một ngày chúng tôi mới tiếp cận đỉnh của cao điểm 746.

Cao điểm 746 là một vị trí có tầm nhìn rộng cho cả khu vực, bình độ nơi này thoải và có phần bằng phẳng. Từ 746 chúng tôi quan sát được cả thung lũng phía dưới, sâu vào đất Thái và cả dọc theo biên giới với Lào.

Chúng tôi đã sai lầm khi đánh giá sai vị trí của địch.

Phía dưới thung lũng dọc theo dãy Đangrek là một khu hậu cứ của địch. Từ trên cao, buổi trưa trong trời, nhìn rất rõ những mái nhà tole sáng chói, cụm vào nhau thành một dãy hàng ngang quay về đất Lào (quay lưng về đất Thái) rộng chừng vài km2. Cự li giữa các lán trại của chúng khá xa.

Chúng tôi báo cáo về BTM sư đoàn và nhận được chỉ thị: Phải quan sát kỹ địa hình xung quanh, tổ chức trinh sát địch. Bằng mọi giá phải vẽ cho được hình thế phòng thủ của chúng…

          Xác định các điểm trên bản đồ xong. Đội hình xuống núi và chuẩn bị đi vào khu vực địch bố trí.

 

TRINH SÁT THỰC ĐỊA.

Xuyên qua những khu rừng rậm với độ che phủ hầư như tuyệt đối. Chúng tôi chia thành hai nhóm để trinh sát khu vực của địch, nhằm hoàn thành nhiệm vụ sớm, hạn chế bớt thời gian lưu lại trên tuyến biên giới lành ít dữ nhiều này. Lương thực mang đi đã vơi đi nhiều, vì thực chất chúng tôi luôn ăn quá tiêu chuẩn cho phép.

Theo yêu cầu của BTM sư đoàn. Chúng tôi phải nắm cho bằng được cách bố trí căn cứ của chúng. Nhưng vấn đề đặt ra là theo thường lệ, chúng hay bố trí mìn quanh khu vực trong phạm vi 100m. Trong điều kiện ở đây, nếu xảy ra thương vong, thì không cách nào làm tốt công tác chính sách, và sẽ rơi vào tình huống như tổ trinh sát của MT579.

Anh em thống nhất phương án là trinh sát ngoài 100m, chỉ những nơi nào có điều kiện thì mới bám sâu hơn. Bộ phận tôi phụ trách đảm đương phần phía sau của chúng, giáp với biên giới Thái. Đội hình chúng ở trên một bình độ bằng phẳng, chiều dài hơn km có 22 mái nhà lợp tole mới. Khoảng cách giữa hai nhà chừng 50m. Đội hình chúng cũng cỡ cấp D trên dưới vài trăm quân. Khu vực rộng như thế mà lúc nào cũng thấy chúng qua lại. Đây có lẽ là đội quân được trang bị tốt nhất mà ta gặp đến thời điểm đó.

Phía sau lưng chúng có một con đường mòn lớn, vắt qua một yên ngựa thấp về hướng Thái. Dọc đường chúng tôi phát hiện rất nhiều vỏ bao thuốc lá của Thái, bao mì tôm, bánh kẹo… và cả quần áo của chúng rách vứt lại. Gạo chúng tòan là gạo của Thái hạt nhỏ và dài… Một dòng suối nhỏ, nước chảy vừa phải trong veo, thỉnh thoảng thấy chúng ra suối lấy nước. Xế chiều, chúng tôi phát hiện có một toán gồm 16 Pốt (có 5 nữ mặc quần không mặc xà rông) từ Thái về. Chúng vừa đi vừa nói chuyện to tiếng với nhau. Đến đoạn chuẩn bị vượt qua cây cầu bắc qua dòng suối bằng một cây lim to, chúng tản vào hai bên đường kiếm một ít củi và hái rau rừng…Chúng mang ra và đem về đơn vị.

Phát hiện ra chúng đi rất tự do, chúng tôi khẳng định là phía sau lưng chúng không có bố trí mìn. Sau đó cũng chính nhóm địch này ra suối tắm và giặt đồ. Dọc theo suối là những lùm dây leo um tùm, Pốt nam tắm ở trên và phía dưới là nữ. Có hai Pốt nam nữ tắm chung dưới một cây trắc to (có lẽ là hai vợ chồng chăng?). Đám lính nam đứng tắm đàng hoàng, múc nước bằng những cái xô nhỏ và gội đầu bằng những thỏi xà phòng. Đám Pốt nữ vì chúng không vận xà rông nên tắm sex 100%, ngồi trên những phiến đá giặt quần áo kỳ cọ.

Vì trinh sát trên hai hướng, nên chúng tôi phải quay về vị trí tập kết để gom đội hình. Khi về đến vị trí tập kết thì nhóm kia chưa về đến nơi. Anh em tản ra và chuẩn bị địa hình ngủ đêm. Trời càng lúc càng nhanh tối, nhưng tổ kia chưa thấy về. Anh em ai cũng lo cho chuyện chẳng lành.

Màn đêm buống xuống thật nhanh.

Tiếp theo...