HỒI KÝ CHIẾN TRƯỜNG

Chiến sự vẫn liên tiếp xảy ra qua các ngày 18, 19, 20, 21… Có lẽ quân Trung Quốc mở mặt trận phía Bắc đã tiếp thêm tinh thần cho bọn Pôn Pốt. Trên thông báo, Tà Mốc  một tên lãnh đạo ác ôn của Pôn Pốt, đã tập hợp được mấy sư đoàn của quân khu Tây Nam, trở lại phản công hầu hết ở Tà Keo, Kom Pong Sư Pư, bước đầu đã gây cho ta nhiều thiệt hại. Hướng trung đoàn 156 đảm nhiệm cũng không ngày nào được yên ổn, chúng thường xuyên pháo kích và cho xung lực đánh vào các trận địa chốt của ta kể cả ngày lẫn đêm và cả trung đoàn bộ cũng không ngoại lệ. 8 giờ sáng ngày 22/2, bất ngờ một loạt đạn DKZ75 và cối 82 nổ rất gần và một quả đạn DKZ đã rơi trúng Sở chỉ huy trung đoàn. Anh Tám Tính trúng ngay một mảnh đạn vào đầu máu chảy lênh láng. Anh được băng bó và chuyển  sang đội phẫu thuật trung đoàn, sau này được chuyển về Phnom Pênh rồi đưa về  Việt Nam điều trị, vết thương khỏi lại trở lại chiến trường chiến đấu. Anh Nguyễn Trung Tính, thường gọi là Tám Tính quê ở Kiên Giang là bộ đội...

4h sáng ngày 17/2/1979, anh Thiệp đánh thức tôi dậy, cả cơ quan chính trị cũng bừng tỉnh và bồn chồn nghe bản tin thời sự được phát trên đài tiếng nói Việt nam. Chúng tôi thật đau lòng khi nghe tin lúc 0h, chỉ cách đây mấy   tiếng đồng hồ, quân Trung Quốc đã đồng loạt tiến công vào 6 tỉnh phía bắc của ta. Và từ đó chiếc đài Panasonic đưa từ Việt Nam sang, được tôi luôn mang theo bên mình để cập nhật thông tin từ mặt trận phía Bắc. Những bức điện từ bộ chỉ huy chiến dịch và bộ chỉ huy sư đoàn thông qua đài 15w cũng được liên tục chuyển xuống. Chúng tôi nhận định chắc chắn sẽ có những đơn vị được điều ra phía Bắc để bảo vệ thủ đô Hà Nội và ai cũng mong muốn trong đó có đơn vị mình. Khoảng 8h, ngày 17/2, anh Út Đậu, mời anh Thiệp, anh Ba Nhu và tôi đến Sở chỉ huy trung đoàn, anh nói tóm tắt nội dung   bức điện của quân ủy trung ương và bộ chính trị: “Chiến tranh biên giới phía Bắc nổ ra, đây là ý đồ của   Trung Quốc muốn căng kéo quân chủ lực của ta hòng cứu nguy cho quân ...

24 giờ, ngày 14/2, bọn Pôn Pốt bất ngờ dùng một lực lượng lớn tập kích đánh vào đội hình D3. Quả như dự đoán … Các đồng chí thông tin viên được phân công thay nhau túc trực 24/24 để nhận những công điện của các đại đội bộ binh báo về. Cũng phải nói thêm là cái đám lính Pôn Pốt này chúng rất thiện chiến   về đêm. Ban ngày chúng chỉ cho một vài tốp nhỏ phục kích, thăm dò lực lượng, hoặc trà trộn vào dân nắm tin tức, khi màn đêm buông xuống là chúng bước vào hành   động… 1 giờ sáng ngày 15/2/1979, tiếng súng ngoài trận địa rền vang, địch dùng cối 61, cối 82, DKZ75 bắn phá dữ dội, có quả chỉ nổ cách hầm chúng tôi chưa tới 300m. Trận địa cối 82 của tiểu đoàn cũng được lệnh khai hỏa chi viện cho bộ binh. Ở các chốt phía trước, bộ đội ta vẫn đang nổ súng giằng co với quân địch.   Sau 30 phút cối ta khai hỏa, có lẽ đã bắn trúng trận địa cối pháo của địch, nên pháo binh địch đã giảm cường độ bắn phá. Tiếng đạn nhọn ngoài trận địa vẫn tiếp tục nổ   thỉnh thoảng mới nghe tiến...

Ngày 14/2/1979, tình hình chiến sự quanh khu vực này vẫn còn yên ổn, sau khi đã ăn bữa cơm sáng do anh nuôi nấu từ đêm, đồng chí Toán (tiểu đoàn trưởng) cùng đ/c Thái (chính trị viên phó tiểu đoàn) xuống thăm và kiểm tra trận địa chốt của các đại đội bộ binh. Đ/c Miên, đồng chí sáu Niên (tiểu đoàn phó)cùng tôi ở lại BCH tiểu đoàn. Khoảng 10h cùng ngày, đ/c Toán, Thái đã trở về BCH báo cáo tóm tắt tình hình ở phía trước: Bộ đội ta đã củng cố   công sự rất chu đáo và đang ở tư thế sẵn sàng chiến đấu. Toán còn hớn hở báo lại với chúng   tôi   “Trước khi về đây, Toán đã ghé trung đội trinh sát và phạt cho lính trinh sát   một trận…” Chẳng hiểu tay tiểu đoàn trưởng này phạt bộ đội về cái tội gì, tôi liền ngoắc cậu liên lạc đi cùng với đ/c Toán và được cậu ta kể lại: - Sau khi đã đi kiểm tra   trận địa của các đại đội bộ binh, trên đường về đây, thủ trưởng Toán, Thái ghé nơi đóng quân của trung đội trinh sát và bắt gặp lính trinh sát đang cạo lông một con heo. Chắc ...

7h sáng ngày 13/2, Ban chỉ huy tiểu đoàn 3 họp mở rộng tới các đồng chí chính trị viên. Tôi được mời tham dự và truyền đạt một số nội dung chỉ đạo của Ban chỉ huy trung đoàn mà trước khi đi anh Út Đậu đã giao nhiệm vụ cho tôi: Ngay trong gầm nhà sàn của người dân CPC, khoảng hơn chục cán bộ chủ chốt lắng nghe nhiệm vụ do đồng chí Miên (chính trị viên tiểu đoàn) phổ biến   thực hiện tốt quy định của Chính phủ về việc thu chiến lợi phẩm: Chính sách quy định rõ, các đơn vị tham chiến được thu lượm tất cả các phương tiện thuộc lĩnh vực quân sự như vũ khí, đạn dược, xe cộ… Để bổ sung và tự trang bị cho   đơn vị mình   phục vụ trực tiếp cho chiến đấu. Riêng các tài sản quý hiếm như kim cương, vàng bạc… thì có trách nhiệm thu lượm sau đó giao nộp về trên để chuyển giao cho chính quyền bạn kiến tạo lại đất nước CPC, lúc này đã được hình thành ở Trung Ương và cấp tỉnh. Cuộc họp kết thúc   các đồng chí chính trị viên đã trở về nhanh chóng triển khai cho đơn vị mình và ng...

11h30, ngày 11/2/1979, tôi và 2 chiến sĩ vệ binh đã có mặt tại ban chỉ huy tiểu đoàn 3, đồng chí Miên chính trị viên tiểu đoàn và đồng chí Toán tiểu đoàn trưởng tiếp đón tôi rất niềm nở. Tôi quyết định ở lại ban chỉ huy tiểu đoàn 3 thêm 1 thời gian, nên bảo 2 đồng chí vệ binh quay trở về trung đoàn bộ và không quên căn dặn 2 đồng chí “kín miệng” cái vụ gặp 3 đồng chí trinh sát… Đêm hôm đó, 11/2, tôi ngủ cùng hầm với BCH tiểu đoàn 3, 1 cái hầm lộ thiên sâu khoảng 80 phân ngay dưới gầm sàn nhà của một hộ dân bỏ hoang. Từ hầm ban chỉ huy tiểu đoàn có một ngách thông hào, nối liền với chiếc hầm của cụm đài 2w và máy thông tin hữu tuyến. Trận địa phòng thủ hình vòng cung có các đại đội bộ binh đang ở phía trước (hướng rừng sâu) là căn cứ của bọn Pôn Pốt, lực lượng của chúng lúc này vẫn còn rất mạnh, có thể bất cứ lúc nào mở đợt phản công nhằm chiếm lại những vùng đất đã được quân tình nguyện Việt nam giải phóng, trong đó có trung đoàn 156, sư 339. Vì vậy, lúc này hơn bao giờ hết bộ đội ta v...

Ngày 11/2 tôi được phân công xuống công tác tại ban chỉ huy tiểu đoàn 3 đóng cách sở chỉ huy trung đoàn khoảng 2km, được 2 đồng chí vệ binh đi hộ tống, chúng tôi vượt qua một con đường nhỏ dùng cho người đi bộ và xe 2 bánh, 2 bên đường cây cối mọc xanh rờn và có nhiều loại cây ăn quả như chuối, dừa…Khi còn cách ban chỉ huy tiểu đoàn khoảng 500m, thì chúng tôi phát hiện một đám khói ngay sau bụi chuối cách đường đi bộ khoảng 30m. Chúng tôi biết đây là khu vực an toàn và người dân ở khu vực này vẫn còn rất vắng vẻ nên 2 đồng chí vệ binh cùng tôi đã sục ngay vào… Thật bất ngờ, chúng tôi gặp 3 đồng chí lính trinh sát của tiểu đoàn đang nướng thịt bò. Một đống lửa được đốt lên từ những cành cây khô đang cháy ngùn ngụt, bên trên là những xiên thịt bò, miếng nào miếng nấy to bằng bàn tay, tỏa ra một mùi thơm phức. Hình như các chiến sĩ trinh sát này đã biết mặt tôi (bởi tôi đã nhiều lần xuống công tác tại đơn vị này). Một đồng chí, chắc là tổ trưởng, vừa tỏ ra lo âu và cố niềm nở mời chúng ...

Khoảng 21 giờ đích thân đồng chí trung đoàn trưởng cùng một số trinh sát trung đoàn vào bờ đập để đón tiểu đoàn 1 vì lúc này thực tế tiểu đoàn 1 cũng chưa xác định được hướng rút vì xung quanh quân địch khá dày đặc. Theo chân đ/c trung đoàn trưởng có trinh sát dẫn đường, tiểu đoàn 1 hành quân ra QL.   Một đơn vị bạn đang hành quân ngược chiều vào thay thế vị trí của trung đoàn 156. Sau khi đã được bổ sung thêm vũ khí đạn dược… lúc 0 giờ trung đoàn   lại được lệnh hành quân vào Núi Đất thay vị trí trung đoàn   157 về Tà Keo giải vây cho trung đoàn   158-F339. Hai hàng quân cứ lầm lũi xuyên đêm đi ngược chiều nhau nhưng không nói gì vì đói và mệt và vì họ đều hiểu ngày mai trận chiến sẽ ác liệt hơn cả hôm nay. 3 giờ sáng ngày 7/2, cơ quan trung đoàn bộ dừng chân tại 1 ngôi chùa đã   bỏ hoang bên cạnh con đường đất nối ra QL, đây cũng là nơi trung đoàn bộ trung đoàn 9/F339 đã đóng quân. Ngôi chùa này (không biết tên) khuôn viên của nó rất rộng, khoảng 4-5ha v...

22h, trung đoàn bộ dừng chân tại một khu rừng thưa. Bộ đội thuộc trung đoàn bộ được lệnh khẩn trương đào công sự vì ở đây rất gần địch. Cùng lúc đó các đơn vị bộ binh bắt đầu tiềm nhập chiếm lĩnh trận địa. Khoảng 5h sáng ngày hôm sau các mũi tiến quân đi đầu đã phát hiện các chốt cảnh giới của địch, địch cũng không chống trả mà rút chạy ngay khi vừa chạm với quân ta. Trung đoàn lệnh cho tiểu đoàn 3 đánh mũi trực diện, tiểu đoàn 2 đánh mũi vu hồi bên cánh trái, tiểu đoàn 1 làm dự bị và bảo vệ phía sau trung đoàn bộ, các đơn vị trực thuộc như các C 21 trinh sát, các C hỏa lực khác nằm bên phải trung đoàn bộ chi viện hỏa lực cho các tiểu đoàn   bộ binh và sẵn sàng đánh địch ở mạn bên phải. Đúng 6h sáng ngày 6/2/1979 khi trời vừa sáng rõ, sở chỉ huy trung đoàn hạ lệnh cho các tiểu đoàn bộ binh đánh chiếm căn cứ thuộc địa phận Mo Núp và trận giao chiến diễn ra rất ác liệt ngay tại khu vực bờ đê mà thực chất là một con đập ngăn nước giữa hai quả đồi thấp tạo nên cái hồ khá lớn dài khoả...

Mấy ngày tiếp theo, trung đoàn bộ vẫn đứng chân tại chỗ, nhân dân ở trong rừng vẫn tiếp tục trở về ngày càng đông, lúc này chính quyền bạn chưa hình thành nên tất cả công tác đón dân đều do quân tình nguyện Việt Nam đảm nhận…Thông qua những người biết tiếng Việt, cơ quân dân vận của ta hướng dẫn cho nhân dân CPC nhà của ai người ấy ở, ai không có nhà hoặc bị cháy thì ta sắp xếp họ ở chung với nhà hàng xóm, đùm bọc nhau, giúp đỡ nhau trong cuộc sống, chờ thành lập chính quyền sẽ có những chính sách cụ thể… 12h ngày 4/2/1979, chúng tôi được lệnh tiếp tục hành quân, chưa rõ đi đâu nhưng ban chính trị lại được 1 xe GMC đến chuyên chở rồi nhập vào đoàn xe của trung đoàn. Lúc này, mặt trời đã đứng bóng, nên sức nóng của nó thật ghê gớm. Không cần phải cảnh giác với lũ máy bay của địch như trong thời gian đánh Mỹ, nhưng tất cả những chiếc xe vận tải quân sự của ta đều rợp bóng cành lá ngụy trang. Chiếc xe chuyên chở chúng tôi cũng được anh em phục vụ “trồng” 4 cây to tướng ngay 4 góc xe chủ...

Ngày 2/2/1979, trung đoàn bộ về đóng quân tại 1 phum phía bắc đường số 5. Sở chỉ huy trung đoàn đóng quân trong một căn nhà xây rất to đã bỏ hoang từ lâu. Ngay chiều hôm đó, một số người dân biết tiếng Việt từ trong rừng trở về đã tập hợp khoảng 300 người dân CPC làm mít tinh chào mừng quân tình nguyện Việt Nam sang giúp nhân dân CPC. Để bảo vệ cho cuộc mít tinh, trung đoàn đã cử đại đội trinh sát và lực lượng vệ binh đến hỗ trợ. Cơ quan dân vận của ban chính trị cũng được phái đến. Và thật bất ngờ, với lòng căm thù quân Pôn Pốt và chính quyền Khơ me đỏ cao độ, nhân dân đã mật báo cho ta: có 7 tên lính ác ôn trà trộn vào trong đám đông dự mít tinh. Ngay lập tức, 7 tên ác ôn “được” lực lượng vệ binh và trinh sát “mời” về trung đoàn bộ, lực lượng vệ binh chịu trách nhiệm canh giữ. 8h sáng ngày hôm sau, tôi và bộ phận địch vận đã có mặt tại trung đội vệ binh để thẩm vấn 7 tên này… Khi đồng chí Xuân, trung đội trưởng vệ binh dẫn chúng tôi đến nơi giam giữ thì thấy bàn tay của 7 tên lính ...

Hôm nay đã là ngày mồng 1 tết,   ngóng   mãi mà chẳng thấy hậu cần cấp phát thêm gì. Trên thông báo ở tại sân bay Trà Nóc, Cần Thơ   quân khu đã chuẩn bị rất nhiều nhu yếu phẩm nhưng không tài nào chuyên chở sang chiến trường CPC được. Bởi các xe vận tải quân sự đến giờ phút này vẫn “nằm chơi xơi nước”. Máy bay vận tải quân sự của Không quân ta thì có hạn nên ưu tiên hàng đầu là chở đạn, kế đến là gạo. Chúng tôi hiểu rõ 2 thứ này là điều kiện sống còn của những người lính đang ngoài mặt trận. Những thứ khác chẳng nhằm nhò gì! Vậy là anh nuôi của ban chính trị sáng kiến: Lấy gạo rang lên…rồi cho ít đường thốt nốt vào ngào thành kẹo, chừa lại một ít rang thêm chút nữa cho nó hơi đen đổ nước sôi vào làm thành nước trà. Vậy là đã có đủ “kẹo, trà” đón tết. Anh Ba Nhu và một số đồng chí khác ghiền thuốc. Không có thuốc lá, đồng đội tôi bứt lá khoai mì khô. vò ra, quấn vào giấy hít vài hơi cho… có khói… nó đỡ ghiền… Vậy là đầu năm 1979, trên chiến trường CPC, chúng tôi đón tết...

Sáng, trưa, chiều mỗi bữa cũng chỉ vài ba bát cơm ăn với cá khô mang từ tận đập nước về. Gạo cũng đã cạn dần nên các bếp đều độn thêm sắn, khoai lang của quân Pôn Pốt để lại. Hàng ngày vẫn có những chuyến trực thăng vận tải quân sự (loại MI-8 do Liên Xô sản xuất) đáp xuống gần sở chỉ huy để tiếp tế đạn dược, lương thực, khi quay về Việt Nam thì chuyên chở thương binh, bệnh binh, liệt sỹ. Cũng nhờ có những chuyến bay như vậy nên bọn tôi thường gửi thư: “quá giang” về sân bay Trà Nóc, Cần Thơ hoặc sân bay Tân Sơn Nhất, mà tôi là người siêng viết thư về nhà nhất. Cũng bởi lúc này bà xã tôi đang mang bầu, cũng phải hơn 7 tháng rồi và ở tại hậu phương chắc gia đình tôi cũng đang mong ngóng tin tôi từng giờ, từng phút. Thương đứa con vẫn còn trong bụng mẹ, mà chẳng biết người cha như tôi có thể còn có ngày được trở về nhìn thấy mặt con, vậy là tôi biên thư sẵn, rất nhiều… và hầu   như chuyến bay nào về Việt Nam cũng có những cánh thư của tôi. Được cái là các đồng chí lái máy bay rất nh...

Ngày 24/1/1979, trung đoàn bộ lại được lệnh hành quân rời vị trí. 18h xuất phát mới 20h đã đến nơi quy định. Sở chỉ huy trung đoàn đóng quân phía nam đường số 5, các tiểu đoàn bộ binh tiếp tục giãn ra tạo thành một trận địa liên hoàn phòng thủ bảo vệ cho U Đông vừa mới được quân ta lấy lại từ tay quân Pôn Pốt cách đây ít ngày. Vị trí trung đoàn bộ đóng quân là một khu đất đồi tương đối bằng phẳng. Có lẽ đây là một tổ hợp tác xã sản xuất nông nghiệp loại cây ngắn ngày mà đan xen rất nhiều loại cây, trong đó, chủ yếu là cây khoai mì và khoai lang. Nhà cửa thưa thớt theo kiểu lán trại lợp bằng lá. Bởi xác định đây là trận địa phòng thủ, nên bộ đội được yêu cầu đào công sự có nắp, nối với những dãy thông hào, vừa để tránh pháo cối địch, vừa để cho bộ đội cơ động khi có tác chiến xảy ra. Trên thông báo tuyến đường số 2 từ PhnomPenh về Việt nam vẫn còn tắc nghẽn, việc đi lại rất hạn chế kể cả ban ngày cũng như ban đêm dù cho các đơn vị bạn đã   tổ chức chốt trên tuyến QL2, từ Nông Pê...

          Cũng 18 giờ trung đoàn bộ, trong đó có sở chỉ huy trung đoàn được lệnh “nhổ neo” hành quân về hướng trận địa. 21 giờ chúng tôi chỉ còn cách trận địa khoảng 1km và được lệnh dừng chân, ém quân trong một vạt rừng thưa nằm sát bên vệ đường số 5 về hướng bắc. Mặc dù từ chiều đến giờ cả ban chính trị chưa ai có một hột cơm vào bụng nhưng anh Thiệp vẫn quyết định hội ý và phân công ngay các đồng chí trợ lý xuống các tiểu đoàn bộ binh giúp giải quyết chính sách thương binh, liệt sỹ. Đồng chí Trưng + Hiệp xuống D2, Đồng chí Huyền + Cúc xuống D3, Đồng chí Kỷ và các đồng chí còn lại hỗ trợ các đơn vị trực thuộc, trong đó có các đồng chí hi sinh tại trạm phẫu thuật trung đoàn. Tất cả chúng tôi đều đổ nước lạnh vào bịch gạo sấy, chờ cho nó thành cơm rồi ăn tạm lúc đi đường. Suốt đêm hôm đó toàn bộ trung đoàn không ai chợp mắt. Các đồng chí cán bộ sư đoàn và quân khu cũng nườm nượp xuống để giúp chúng tôi khắc phục hậu quả… 7h sáng 22/1/1979 tôi, anh T...

13h, bất ngờ có một chiếc xe M113 của ta từ hướng trận địa chạy thục mạng về sở chỉ huy trung đoàn. Khi chiếc xe dừng hẳn, chúng tôi vội vàng  đến tiếp cận thì một cảnh vô cùng đau thương diễn ra ngay trước mắt. Chiếc xe thiết giáp  của ta đã lãnh trọn một quả đạn B40. Với sức nóng ghê gớm mấy ngàn độ xuyên vào lòng xe nên cả 3 chiến sĩ trong xe không còn ai sống sót. 3 thi thể anh em nằm co quắp, mặt mũi cháy đen thui, không thể nào nhìn ra hình dạng… đồng chí lái xe ngồi ở phía trước nên chỉ bị bỏng nặng, cũng may thùng chứa dầu vẫn còn nguyên vẹn nên chiếc xe không bị bốc cháy và chiến sĩ lái xe đầy dũng cảm đã đưa chiếc xe bị trọng thương vượt qua vòng vây quân thù trở về, đồng chí lái xe chỉ ú ớ được mấy câu “xe của chúng em lọt vào trận đ0ịa phục kích của địch…chúng em bị bao vây…rất nhiều xe bị trúng đạn” rồi ngất đi… Băng ca của đội phẫu thuật đã có mặt kịp thời để chuyển ngay đồng chí đến trạm cấp cứu trung đoàn ! 13h30 lại thêm 2 cột khói bốc lên ngoài trận địa. Pháo...

11h   thêm một cột khói đen thứ 3 từ mặt đất ngoài trận địa bốc lên, chúng tôi cảm nhận được rằng sự thiệt hại của các đơn vị phía trước đang được tính bằng từng phút, từng giây… 11h20   thêm một cột khói thứ tư và đến 12h ngày 21/1/1979 đã có 7 cột khói đen nghi ngút. Đối ứng với 7 xe thiết giáp của ta đã bị trúng đạn của quân Pôn Pốt. Lúc này không tài nào liên lạc được với ban chỉ huy tiểu đoàn thiết giáp. Các tiểu đoàn bộ binh vẫn có công điện báo về sở chỉ huy. Sau khi bị ta dùng hỏa lực mạnh, quân địch đã bỏ vị trí chốt chặn ở đầu cầu tạt ra 2 bên. Thiết giáp của ta đã nhanh chóng vượt qua cầu và lọt vào trận địa phục kích bên kia cầu của địch. Địch dùng nhiều loại hỏa lực bằng súng chống tăng như DKZ75, B40, B41 mà chủ yếu chúng bố trí ở hướng nam đường. Đây là địa hình rừng núi liên hoàn vào đến tận Am Len (căn cứ cố thủ chiến lược của chúng).   Không khí vô cùng căng thẳng bao trùm khắp sở chỉ huy! Ngoài trận địa lại có những công điện cấp báo về : Giữa bộ ...

6h sáng ngày 21/1/1979, 2 mũi tiến quân của ta từ vị trí tập kết được lệnh hành tiến về phía U Đông. Thiết giáp M113 có bộ binh đi kèm cứ ép sát 2 bên lộ đường số 5 hành tiến rất chậm. Hỏa lực cối 82, DKZ75 và 12ly 8 của trung đoàn cũng được tăng cường cho các tiểu đoàn bộ binh để có thể chi viện hỏa lực kịp thời… Khoảng 8h30 đã nghe tiếng súng nổ đì đùng…, các đơn vị báo về đã có chạm trán với quân Pôn Pốt ở phía trước. Tại sở chỉ huy trung đoàn các cỗ máy thông tin 2w được lệnh mở tần số làm việc hết công suất nhận thông tin từ ngoài trận địa chuyển về và chuyển đi những mệnh lệnh từ sở chỉ huy trung đoàn. 9h sáng đã có nhiều công điện từ các đơn vị phía trước. Ta đã chiếm được cây cầu nằm trên đường số 5 cách vị trí U Đông trên 10 km. Tôi nhìn rất rõ trên nét mặt của tất cả cán bộ chiến sĩ tại sở chỉ huy trung đoàn đều rạng rỡ hẳn lên… Lúc này tôi mới thấy các đồng chí trong ban chỉ huy trung đoàn dùng bữa cơm sáng mà các đồng chí phục vụ đã chuẩn bị sẵn từ lâu. Tôi và anh Thiệp...

Bộ chỉ huy chiến dịch và sư đoàn 339 quyết định sử dụng trung đoàn 156 giải tỏa U Đông và cứu nguy cho thủ đô Phnom Pênh (thiếu tiểu đoàn 1 lúc này vẫn còn đang truy quét tàn quân địch và bảo vệ   sân bay Kom Pông Chi Năng). Viết tới đây tôi bỗng nhớ lại chỉ cách đây ít ngày khi ra Hà Nội, đến thăm phi công Nguyễn Doãn Thuấn (chồng của Hiền Lương) được Thuấn tâm sự : - Tháng 1/1979 : em “cháu” thuộc Trung đoàn Không quân 916 từ Hà Nội tăng cường vào chiến trường K, mang máy bay vào “ở nhờ” Trung đoàn Không quân 917 đóng tại sân bay Tân sơn Nhất, ngày nào cũng được lệnh bay để chi viện hỏa lực cho bộ binh. Có một lần máy bay của em đã bắn hết 4000 viên đạn nhọn và phóng hết 142 quả rốc két vào đội hình lính Pôn Pốt tại khu vực Pua Sát thì máy bay bị trục trặc.   Đáng lẽ em phải hạ cánh ngay (để đảm bảo an toàn tính mạng) nhưng em biết rõ nếu đáp xuống thì cả chiếc máy bay và tổ lái sẽ làm mồi cho lính Pôn Pốt ảnh hưởng không nhỏ tới cục diện chiến trường lúc ấy. Chỉ còn 10%...

Thị xã Kom Pông Chi Năng lúc này dân vẫn còn rất thưa thớt. Nhà cửa không cao lắm. Hai bên con đường tuyến chính chúng tôi đi qua có một loại cây cao độ 3m, lá giống như lá phượng, nhưng chưa thấy trổ bông nên chịu chẳng biết đó là loại cây gì. Sau khi dừng chân độ 15 phút, chúng tôi lại tiếp tục hành quân và thật bất ngờ khi chạm đường số 5 thì chúng tôi   được lệnh rẽ phải, Quay về hướng thủ đô Phnom Pênh. Chưa đoán trước được điều gì nhưng trong lòng mỗi chúng tôi ai cũng phấn khích vì lại được về gần đất mẹ. Nơi đất nước Việt Nam thân yêu, đang có bao người thân mong chờ,   trông ngóng từng phút, từng giây… 2h sáng ngày 20/1/1979, đoàn quân đã vượt qua thị xã Kom Pông Chi Năng độ 10 km và được lệnh giãn ra 2 bên vệ đường dừng chân. Ban chính trị và sở chỉ huy trung đoàn đóng quân tại một phum cách đường số 5 độ 200m, có một số nhà dân (nhưng họ đã bỏ đi). Vừa đặt ba lô xuống là chúng tôi nhanh chóng lấy võng ra giăng vào những cái cột dưới gầm nhà sàn. Ỷ có lực lượng vệ ...

20h ngày 10/1/1979, một bộ phận của ta đã tiến vào kiểm soát sân bay Kom Pông Chi Năng. Quân địch ở đây đã tháo chạy vào rừng. Các đơn vị bộ binh được lệnh tản ra xung quanh truy quét tàn quân địch và lập hệ thống phòng thủ sẵn sàng chiến đấu đề phòng quân địch quay lại phản kích. Trung đoàn bộ trong đó có sở chỉ huy trung đoàn quyết định đóng quân ngay cạnh đập nước. Đây là một khu nhà tuy nhỏ nhưng được xây dựng rất kiên cố, xung quanh tường được xây bằng đá loại cỡ 30x40, nên rất thuận tiện cho việc tránh đạn nhọn hoặc mảnh pháo của địch. Lúc này chúng tôi mới có cơ hội được tắm giặt để giữ gìn sức khỏe chuẩn bị tinh thần cho những trận đánh rất khốc liệt đang chờ ở phía trước…           Trung đoàn bộ trong đó có Sở chỉ huy trung đoàn quyết định dừng chân bên cạnh một đập nước.           Đập nước này nằm chắn ngang một dòng sông nhỏ (không biết tên) nhằm mục đích khai thác nguồn cá. Dưới d...

Quả như dự đoán, 12h   ngày 10/1/1979, trung đoàn bộ trong đó có sở chỉ huy trung đoàn, lại vội vã hành quân. Lúc này, các xe vận tải cơ giới, xe thiết giáp, xe kéo pháo đã tách ra khỏi đội hình của trung đoàn. Trung đoàn 156 có nhiệm vụ hành quân đánh chiếm sân bay Kom Pông Chi Năng. Đây là một sân bay quân sự mới được bọn Pôn Pốt mở rộng và nâng cấp. Một số hạng mục công trình vẫn còn dang dở nên số lượng máy bay đậu tại đây không nhiều. Mặc dù vậy bọn Pôn Pốt vẫn cho một lực lượng lớn đồn trú vòng ngoài để bảo vệ sân bay. Chúng tôi hành quân theo đội hình hàng dọc. Lúc này đơn vị trinh sát và các tiểu đoàn bộ binh đã áp sát rất gần sân bay. Thỉnh thoảng vẫn nghe tiếng súng nổ đì đùng phía trước do đụng độ giữa bộ binh ta với quân địch. Mỗi lần như vậy, sở chỉ huy trung đoàn lại tạm dừng chân để nắm bắt tình hình đồng thời ra những mệnh lênh kịp thời.   Cối 82, DKZ75, 12ly8 được tăng cường trực tiếp cho các tiểu đoàn bộ binh để khi gặp địch là kịp thời chi viện hỏa lực… 14...

6h, chúng tôi thức giấc, vội lấy bát rót nước từ những chiếc can nhựa đem theo xe nhanh chóng súc miệng, rửa mặt rồi ăn cơm sáng. Trên thông báo, lúc này chúng tôi đã vượt qua thị trấn U Đông khoảng 10km, làm tôi hình dung đến khu vực tôi và anh Thiệp đã gặp các đ/c trinh sát hồi đêm. Thị trấn U Đông nằm cách thủ đô Phnom Pênh khoảng trên 40km, án ngữ trên quốc lộ số 5. Khi Phnom Pênh thất thủ, bọn Pôn Pốt đã tháo chạy và co cụm về đây. Lúc bị quân ta truy đuổi, chúng đã tản ra và tháo chạy vào rừng, củng cố lực lượng để chờ cơ hội phản công lại… Cũng chính vì lẽ đó mà sau này, nơi đây đã diễn ra một cuộc chiến đẫm máu vô cùng khốc liệt giữa trung đoàn 156 F339 và các đơn vị tham chiến với tàn quân giặc! Cả ngày hôm đó mùng 9/1/1979, chúng tôi được dừng chân chờ lệnh… Đơn vị trinh sát và các đơn vị bộ binh được giãn ra truy quét tàn quân địch vẫn còn lảng vảng rất gần. Nhưng bọn địch biết chắc, lúc này lực lượng của ta vẫn còn rất sung sức nên chúng chưa dám “xuất đầu lộ diện”. 5...

Khoảng 20h, đoàn xe dừng lại. Các đơn vị trinh sát và bộ binh được lệnh lùng sục… Xa xa vẫn có những tiếng súng nổ lẹt đẹt. Khả năng bộ phận đi đầu đã có chạm trán với địch. Chúng tôi nhanh chóng xuống xe, tản ra 2 bên vệ đường. Các đ/c phục vụ được trang bị AK đã lên đạn sẵn sàng chiến đấu. Gần 20 sĩ quan của Ban chính trị mang toàn súng ngắn, cũng đã rút súng ra khỏi vỏ. Tôi kiểm tra lại vũ khí mang theo bên mình. Một khẩu K54 với 3 băng đạn, mỗi băng 8 viên, trong đó 1 băng đã   nạp vào súng. “Giời ơi là giời!”, tôi thầm nghĩ! Nếu lính Pôn Pốt mà ập đến   thì không biết phải chiến đấu bằng cách nào? Sờ vội lại túi cóc ở ba lô, thấy còn 1 bọc đạn gói trong chiếc vớ (bít tất) đã cũ, có lẽ cũng phải gần trăm viên… Do vậy tôi cũng tạm yên lòng! Nhưng có một điều làm tôi thực sự tin tưởng là ở phía trước, phía sau, bên phải, bên trái, đều có những đơn vị xe tăng, thiết giáp, bộ binh án ngữ. Nếu mà bọn lính Pôn Pốt tới được vị trí này thì chắc chắn phải bước qua xác của những ngư...

Chiến dịch tổng phản công trên chiến trường CPC đến ngày 7/1/1979 đã cơ bản hoàn thành, nó gần giống như ngày 30/4/1975 khi ta tiến vào giải phóng Sài Gòn, chỉ có điều là cơ quan đầu não của bọn diệt chủng Pôn Pốt ở đây rất ngoan cố và xảo quyệt cộng với lực lượng chủ lực của địch chưa bị tiêu diệt nên chúng vẫn còn rất mạnh.  Chúng thực hiện chiến thuật “ bèo dạt” bước đầu rút khỏi thủ đô Phnom Pênh và một số thành phố khác. Chuyển quân về vùng nông thôn và rừng núi, tạo thời cơ quay lại phản công… Sáng ngày 8/1/1979, Ban chính trị chúng tôi rất vui mừng khi quân khu và sư đoàn cùng một lúc bổ sung tăng cường thêm 2 sĩ quan, đó là anh Thiệp, đ/c Thơ. Anh Nguyễn Ngọc Thiệp quê ở Hà Bắc được chính thức điều về giữ chức chủ nhiệm chính trị (lúc này anh Ba Nhu vẫn còn tạm quyền). Anh Thiệp có nước da sạm, rắn chắc, người cao, khuôn mặt rất hiền hậu, khi nói chuyện hay bị cà lăm (nói lắp), tính tình vui vẻ, hòa nhã, rất thương cán bộ cấp dưới và đồng đội. Đ/c Thơ được bổ sung cho bộ ph...