HỒI KÝ CHIẾN TRƯỜNG

Khoảng 24h, tôi và đ/c Chỉnh (trưởng ban tác chiến), cùng anh Tám Tính (trung đoàn phó) được ban chỉ huy trung đoàn giao nhiệm vụ đến thăm và kiểm tra đơn vị thiết giáp, trận địa pháo 105 của sư đoàn, quân khu tăng cường. Chúng tôi được gần chục chiến sĩ vệ binh (trong đó có đ/c Xuân quê ở Vĩnh Long làm trung đội trưởng) đi hộ tống, dẫn đường. Khoảng 2h sáng ngày 6/1/1979, chúng tôi có mặt tại xe chỉ huy của tiểu đoàn thiết giáp M113 lúc này đã áp sát thị xã Kom Pong Sư Pư, cách độ 3km. Đ/c tiểu đoàn trưởng và chính trị viên tiểu đoàn đã hướng dẫn chúng tôi đến thăm trận địa, trên một diện tích khoảng 10 hecta nằm dọc 2 bên vệ đường có gần 20 chiếc xe bọc thép, chiến lợi phẩm thu được của quân đội Mỹ và quân Ngụy Sài Gòn, đã được xóa bỏ chữ USA và thay vào đó là ngôi sao vàng năm cánh. Các chiến sĩ của bộ đội tăng, thiết giáp vẫn trực trên xe và sẵn sàng xuất kích khi có lệnh. Nhìn những con “cua sắt” lù lù, hùng dũng đang hướng nòng khẩu trọng liên 12 ly7 về phía trước, trong lòng chú...

Trưởng ban tác chiến tên thật là Nguyễn Văn Chỉnh quê ở Hành Thiện, xã Xuân Ngọc, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định (cùng quê với bác Trường Chinh) là một miền quê có truyền thống cách mạng và hiếu học, qua thống kê đã có mấy trăm tiến sỹ qua các thời kỳ... Đ/c Chỉnh trạc tuổi tôi, cũng tốt nghiệp trường Sỹ quan lục quân trước khi vào chiến trường, rất vui tính, nói chuyện hài hước thật có duyên và hiện nay đã về hưu, đang sinh sống tại thành phố Mỹ Tho, là một chủ tiệm mua bán đồng hồ và chúng tôi vẫn thường gặp nhau. Sau cuộc họp chớp nhoáng do ban chỉ huy trung đoàn triệu tập, tôi trở về vị trí đóng quân. Anh em trong ban chính trị đã ăn cơm xong (bữa cơm tối do anh nuôi nấu vội), rồi để phần lại. Tôi là người cuối cùng sẽ ăn bữa cơm ngay giữa chiến trường. Phần cơm còn lại của tôi được đựng trong chiếc thau nhôm, trên là chiếc dĩa 2 ngăn chứa một ít thức ăn. Trời đã nhá nhem tối nên cậu liên lạc sơ ý vấp ngã, vậy là cơm cùng dĩa thức ăn (tiêu chuẩn bữa tối của tôi) “toi đời”, vung v...

Thị xã Kom Pong Sư Pư là tỉnh lỵ của tỉnh Kom Pong Sư Pư nằm trên quốc lộ số 4, từ cảng Kom Pong Som đi Phnompenh và cách thủ đô Phnompenh khoảng 50 km. Nơi đây được quân Pôn Pốt chọn làm căn cứ hậu cần quân sự. Chịu trách nhiệm tiếp ứng đạn dược, vũ khí… cho quân khu Tây Nam và các nơi khác, nên nó có tầm quan trọng đặc biệt và được chúng bố phòng rất chặt chẽ. Bộ chỉ huy chiến dịch và quân khu, sư đoàn 339 quyết định giao cho trung đoàn 156 làm mũi đột kích, đánh chiếm và giải phóng thị xã Kom Pong Sư Pư. 16h ngày 5/1 sở chỉ huy chỉ còn cách thị xã độ chừng 5km và được lệnh dừng chân. Trung đoàn bộ (trong đó có sở chỉ huy trung đoàn) đóng quân ngay bên phải con đường đất có rất nhiều bụi tre, lác đác là những nhà dân đan xen với những cây xoài trĩu quả. Nhìn những cây xoài quả còn non nhưng mật độ của nó bao trùm kín vòm cây, rũ xuống tới gần mặt đất, cứ tưởng chừng như cây không có lá. Phong cảnh ở đây làm tôi chợt nhớ lại thời kỳ năm 70-71, khi trung đoàn 207 tiến đánh bọn Lon ...

9h sáng ngày 5/1/1979, chúng tôi được lệnh rút ra ngoài nhường chỗ cho sư đoàn bộ sư đoàn 339 vào tiếp quản, rồi sau đó  bàn giao cho trung đoàn bộ binh tỉnh An Giang đảm nhiệm. Và ngay chiều hôm đó tôi đã nhận được tin, đ/c Nhượng phó ban tuyên huấn sư đoàn 339 hi sinh tại thị xã Tà Keo. Sau này tôi được anh Xuân Tư, trưởng ban tuyên huấn sư đoàn kể lại cặn kẽ giây phút hi sinh của anh Nhượng. Khi E bộ 156 rút khỏi Tà Keo là xe của cơ quan sư đoàn bộ 339 tiến vào và Sở chỉ huy sư đoàn quyết định tạm đóng tại đây để chỉ huy các mũi tiến quân tiếp tục tiến về phía trước, đ/c Nhượng đã vướng phải quả lựu đạn gài của quân Pôn pốt để lại và hi sinh ngay, thi thể đ/c Nhượng được gói bằng ni lon rồi chuyển ngay về phía sau (có lẽ được mai táng tại nghĩa trang biên giới, Tịnh Biên Nhà Bàng). Nghe đến đây tôi không cầm được nước mắt vì nhớ thương người đồng đội mà tôi đã “hoán đổi vị trí” chỉ cách đây hơn nửa tháng. Hình ảnh của anh Nhượng, anh Tư Tường, anh ba Thu Sơn khi chúng tôi trao đ...

Khoảng 5h sáng, tôi thấy nhột nhạt và động đậy dưới chân, nhưng do mệt quá tôi mặc kệ, không cần biết có chuyện gì xảy ra. Tôi lại tiếp tục chìm vào giấc ngủ… Bỗng đ/c Trưng la toáng lên làm tôi và đ/c Liễu giật mình tỉnh giấc. Trời đã mờ sáng nên chúng tôi còn kịp nhìn thấy con rắn to bằng cổ tay đang trườn qua người đ/c Trưng, rồi bò vào mấy bụi cây gần đó. Lúc này tôi mới thật hoảng… thì ra con rắn này đã leo qua chân mình… Bò qua đ/c Liễu… rồi đến “thăm” đ/c Trưng. Cũng may nó chưa cắn ai, nếu không thì 3 chúng tôi giờ này không biết sẽ xảy ra chuyện gì… Suốt ngày hôm đó, chúng tôi được dừng chân chờ lệnh... Tiếng súng ở phía trước vẫn nổ đì đùng… Trên bầu trời nhiều tốp máy bay của không quân ta cứ bay qua, bay lại có cả những chiếc trực thăng (có lẽ là của các tướng lãnh đi thị sát chiến trường). Cấp trên thông báo, ta đang ở tọa độ cách thị xã Tà Keo khoảng 10 km. Trinh sát được tung ra bám địch, các tiểu đoàn bộ binh cũng được giãn đội hình tạo thành các chốt điểm đề phòng qu...

20h, xe của chúng tôi khởi hành, bám theo đoàn xe tăng và xe bọc thép trên đường quốc lộ   tiến thẳng về phía Tà Keo. Trời đêm nay không có trăng nhưng   rất nhiều sao nên không tối lắm. Các xe chỉ mở đèn gầm, xe này cách xe kia độ 40 – 50 mét. Xe chạy chậm, tốc độ tối đa chưa tới 20km/h, nhiều lúc còn dừng lại chờ cả tiếng đồng hồ mới tiếp tục “nhúc nhích”. Bộ đội ta ở trên xe đã bắt đầu ngủ gà ngủ gật. Nhiều đồng chí đã nằm đại xuống sàn xe, kê ba lô làm gối ngáy o o… Lính mà! Đã suốt đêm trước mất ngủ, ngày nay mới chợp mắt được tý tẹo. Hai con mắt tôi lúc này cũng muốn nhíu lại… Ngồi trên ca bin với đ/c Liễu, chúng tôi thay nhau chuyện trò với đồng chí Thắng lái xe. Tôi ghé tai nói nhỏ với đ/c Liễu: “Tài xế nó mà ngủ gật thì mấy chục mạng con người trên xe này chỉ có toi đời”. Đ/c Liễu còn lo xa : “Đi đứng kiểu này Pôn Pốt nếu nó phục kích 2 bên vệ đường, Cho một quả B40 thì chỉ còn có nước hốt xương”. Tôi trấn an đ/c Liễu và quả quyết: “Yên tâm đi, cấp trên đã đưa các đơn...

16h tôi nhận được điện của anh út Đậu “trở về ban chính trị thay cho anh Nguyễn Lộc Nhu có công việc phải xuống công tác tại tiểu đoàn 2”. Lúc này C20 đã tăng cường máy 2W, cộng   với 3 máy dự phòng của tiểu đoàn nên việc liên lạc giữa trung đoàn và tiểu đoàn   rất thuận tiện, nhanh chóng. Vừa đánh giặc, vừa hành tiến nên thông tin vô tuyến điện trở thành phương tiện chủ lực. Anh út Đậu tên thật là Nguyễn Minh Đậu, bí danh là Nguyễn Minh Hồng lớn hơn tôi 7 tuổi, quê ở Thoại Sơn – An Giang. Là Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ đánh Mỹ, gia đình có 2 anh em trai (người anh ruột là Nguyễn Minh Đường) đều tham gia cách mạng từ phong trào học sinh, sinh viên rồi vào quân đội. Anh út Đậu dáng người vừa vặn, khuôn mặt lúc nào cũng vui, nhìn rất phúc hậu. Tính tình của anh mềm dẻo, nhã nhặn nhưng trong công việc lại rất kiên quyết. Anh là người luôn chú ý và thường xuyên quan tâm đến tôi. Mỗi lần được anh giao nhiệm vụ tôi đều cảm thấy hài lòng và ấm áp vô cùng… Sau này a...

12h, chúng tôi được lệnh dừng chân tại một khu vực trong căn cứ của quân Pôn Pốt. Một khu nhà lán xen lẫn hầm hào bằng đất. Từ nhà hầm này sang nhà hầm kia có giao thông hào, nắp hầm được lát bằng những cây thốt nốt to bằng cây dừa trên đổ một lớp đất dày. Sau khi được bộ phận trinh sát kiểm tra kỹ càng, ban chỉ huy tiểu đoàn 3 “hạ trại”. Xung quanh là bộ phận trực thuộc và các đại đội bộ binh. Vì hành quân chiến đấu suốt đêm nên khi được lệnh dừng chân là chúng tôi tranh thủ tìm chỗ ngả lưng. Cũng nhờ có cái lán cột tre, lợp bằng tàu lá thốt nốt nên tôi và các đ/c ban chỉ huy tiểu đoàn không phải nằm đất. Võng của tôi và đ/c Miên (chính trị viên tiểu đoàn) nằm sát nhau, cách khoảng 2m là võng của mấy cậu liên lạc tiểu đoàn. Nhìn những khuôn mặt bơ phờ, hốc hác của cán bộ chiến sĩ… tim tôi như thắt lại. Thương đồng đội tôi quá! Bao năm rồi chiến trận không ngừng nghỉ... Rồi tôi cũng chẳng cưỡng lại được do thiếu ngủ, tôi thiếp đi từ lúc nào… Khoảng 15h chúng tôi được anh nuôi đánh ...

6 giờ sáng ta đã hoàn thành xong cửa mở ở biên giới Tịnh Biên địch tháo  chạy bỏ lại rất nhiều xác chết (những tên lính Pôn Pốt đã từng gây  tội ác với nhân dân VN giờ chúng đã phải đền tội) công binh quân khu tiến hành dò mìn chống tăng trên đường QL2, 7h 30, xe tăng và thiết giáp của ta đã vượt cầu phao và chỉ còn cách căn cứ Tà Lập khoảng 2km. Đạn pháo 105, DKZ75 của địch và cối pháo đủ các cỡ  từ trong căn cứ Tà Lập chuyển hướng,  bắn vào đoàn xe. Xe tăng của ta đã nhanh chóng tản ra 2 bên vệ đường, dùng pháo tự hành khạc đạn đáp trả.             8h30, 2 biên đội không quân, gồm 6 chiếc F5E và 4 chiếc A37 từ hướng biên giới lao sang, chúc đầu cắt bom xuống căn cứ quân sự Tà Lập, cả 1 vùng đất trước mặt chúng tôi rung chuyển, mịt mù khói lửa. Tôi nhìn rất rõ đất bụi và những vật dụng tung lên trời, rơi lả tả theo những loạt bom.             9h30, trong căn...

Tà Lập là 1 căn cứ quân sự của quân Pôn Pốt do sư đoàn 210 đảm nhiệm nằm trên đường số 2 từ Tịnh Biên đi Tà Keo, cách biên giới VIệt Nam khoảng 7km. Con kênh Vĩnh Tế rộng khoảng 100m là sông nằm sát biên giới VN- CPC. Các mũi tiến công của ta được lệnh vượt kênh Vĩnh Tế bằng hệ thống cầu dã chiến do công binh trung đoàn lắp ghép bằng xuồng ba lá, hành tiến thẳng hướng các căn cứ quân sự của quân Pôn Pốt. Tôi theo chân tiểu đoàn 3 cùng với trung đoàn như 1 mũi tên dài hành quân cặp bên phải lộ số 2 cách khoảng 2km tiến về căn cứ Tà Lập. Thời gian lúc này cũng mới bắt đầu vào mùa khô nên đường tiến quân của chúng tôi vẫn gặp rất nhiều khó khăn, chúng tôi phải lặn lội trên đồng cỏ (lúc này ruộng đất cặp biên giới 2 bên đều bỏ hoang và địch gài rất nhiều mìn), còn rất nhiều sình lầy và vũng nước, nhiều chỗ tới tận đầu gối, lưng quần…             Khoảng 1h sáng, lữ đoàn công binh của quân khu được lệnh vượt lên bắc cầu phao trên kênh Vĩn...

Trên đất nước CPC chúng đã thực hiện chính sách diệt chủng rất lạnh lùng và tàn khốc, gần 3 triệu người chiếm hơn 40% dân số đã bị chúng hành quyết (mà chủ yếu chúng đập đầu bằng cuốc).             Với lòng mong đợi của nhân dân 2 nước VN – CPC, được Mặt trận dân tộc cứu nước CPC yêu cầu, Bộ chính trị và trung ương quyết định đưa quân đội Việt Nam tổ chức tổng phản công tiêu diệt kẻ thù man rợ nhất của 2 dân tộc VN-CPC.             Anh ba Thu Sơn (chủ nhiệm chính trị sư đoàn) phổ biến 9 điều quy định của chính phủ VN cho các lực lượng khi làm nhiệm vụ trên đất nước CPC và yêu cầu đảng ủy BCH các cấp phải thật thông suốt, tuyên truyền giáo dục cho cán bộ và chiến sĩ quán triệt và nghiêm chỉnh chấp hành. Lúc này chúng tôi cũng được giải thích vì sao ngưng trận đánh tại Hồng Ngự. Trung đoàn 320 + tiểu đoàn 502 đã được lệnh mở trận địa phòng ngự chốt, bao vây và ngăn chặn sư đoàn 80...

21h ngày 25/12, một công điện khẩn từ quân khu và sư đoàn: “ Toàn trung đoàn nhanh chóng dời vị trí”. Chúng tôi tháp tùng sở chỉ huy trung đoàn hành quân bộ, do trinh sát dẫn đường. Vừa đi chúng tôi vừa suy đoán. Nhìn đồng hồ đã gần 3h sáng, 4h, rồi 5h, 6h, trời sáng rõ, tôi nhìn thấy đội   hình hành   quân rất dài phía sau lưng cặp kênh Trung Ương gần thị xã Hồng Ngự. Bộ đội được lệnh tạm dừng chân và khoảng 20 phút sau thì các đ/c tiểu đoàn trưởng, chính trị viên của các tiểu đoàn bộ binh được lệnh đến gặp ban chỉ huy trung đoàn nhận nhiệm vụ. Đ/c Tòng tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 1, Đ/c Dành tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 2, Đ/c Toán tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 3 vừa đi vừa cằn nhằn “Không hiểu mấy ông cấp trên nhà mình đánh đấm kiểu gì ? Anh em đang háo hức chờ lệnh xuất kích, giờ lại có lệnh hành quân quay về phía sau…”.             Chúng tôi được lệnh nhanh chóng di chuyển về hướng Châu Đốc. Các đơn vị xe tăng được tàu há...

Khu vực đóng quân của ban chính trị và sở chỉ huy trung đoàn ngay từ chiều hôm trước đã có mấy chục gia đình  từ kênh Trung Ương trở về. Có mấy bác nông dân tuổi trung niên nói với chúng tôi: “Các chú cứ cấp súng, bọn tôi quyết cùng các chú chiến đấu, đánh đuổi lũ quân xâm lược và giữ gìn mảnh đất này, lính  Pôn Pốt nó tàn ác lắm !” Theo lời kể của các bác nông dân, khi quân Pôn Pốt tràn xuống đến đâu là chúng phá sạch, đốt sạch nhà cửa, hoa màu, lúa thóc… người dân nếu sơ tán không kịp thì không ai còn sống sót kể cả người già, phụ nữ, trẻ em ! Trong cuộc chiến tranh biên giới Tây Nam quân Pôn Pốt đã gây cho dân ta ở vùng này (cặp biên giới bên này là tỉnh Đồng Tháp) bao nỗi vất vả, đau thương tang tóc !               5h sáng ngày 25/12/1978, tôi được ban chỉ huy trung đoàn phân công xuống các  tiểu đoàn để giúp  đơn vị khắc phục và giải quyết hậu quả của các trận đánh trước nhằm tạo khí thế cho đơn vị...

QUYẾT TÂM VÀO TRẬN ! Quân Pôn Pốt sau khi bị thiệt hại nặng đã co cụm lại một khu vực, từ Gò Chùa (thuộc huyện Hồng Ngự) tạo thành trận địa cố thủ liên hoàn tới biên giớiViệt Nam - CPC (bên kia là tỉnh Pray ven –CPC). Lực lượng địch ở đây thuộc sư đoàn 805 ước tính có khoảng từ 5000-7000 tên được trang bị vũ khí tối tân của Trung Quốc.                Ngày 24/12/1978. Nhận nhiệm vụ xong, Ban chỉ huy của ba tiểu đoàn bộ binh và các đơn vị tham chiến khẩn trương quán triệt tới từng cán bộ cấp dưới và chiến sĩ. Tôi theo anh Tám Tính (Trung đoàn phó) đến ban hậu cần (lúc này do đ/c Tăng làm chủ nhiệm) để kiểm tra công tác hậu cần phục vụ cho trận đánh… Quân giới đã chuẩn bị xong một số lượng đạn kịp thời bổ sung cho các đơn vị. Lực lượng vận tải cũng đã túc trực 100% quân số để khi có yêu cầu sẽ lập tức hỗ trợ các đơn vị tham chiến, vận chuyển vũ khí, tiếp đạn, tải thương... Chúng tôi ghé vào trạm phẫu thuật tiền phương và ...